Wiskundemeisjes
Internetbureau Rotterdam 
Archief voor categorie 'Filmpjes'
Juan tipte ons over MathTV, een website vol filmpjes waarin opgaven worden uitgelegd. De problemen zijn tamelijk elementair, zoals het oplossen van \(\) of het berekenen van \(\). Het aardige is dat er voor veel problemen twee of meer filmpjes door verschillende docenten zijn gemaakt. Je kunt als leerling dan zelf kiezen wiens uitleg je het helderst vindt. Of welke docent je het meest aantrekkelijk vindt natuurlijk... Er staan ook al Spaanse filmpjes op de site. Misschien is het iets voor de WisFaq! om Nederlandse versies te maken?
MathTV heeft ook een eigen YouTube kanaal, helaas mag ik de meest interessante filmpjes niet embedden. Hierbij toch twee voorbeelden.
Aernout van Enter vertelde me tijdens een conferentiediner dat er een video van Tom Lehrer online te vinden is. Deze legendarische wiskundige liedjesmaker was goed op dreef tijdens het verjaardagsfeest van Kaplansky.
Lang leve het Internet Archive, dat dit soort dingen bewaart!
Nog beter dan foto's: dankzij Carl Koppeschaar hebben we drie filmpjes van onze toespraak bij de prijsuitreiking van Mr. K.J. Cath-prijs (zie vorig bericht). In filmpje 1 geeft Ionica het publiek een puzzel, in filmpje 2 vertelt Jeanine over het ontstaan van de site en in filmpje 3 eindigen de wiskundemeisjes met bedankjes en sluit rector magnificus/voorzitter van het College van Bestuur Paul van der Heijden af. In alledrie de filmpjes zie je ook interessante interferentiepatronen van polkadotjurkjes...
Vivien (Fief voor vrienden) mailde me met de vraag: "Is dit ook wiskunde?". Wat mij betreft wel!
Vinden jullie de Nederlandse versie ook leuker dan het origineel?
De nieuwe hype: Numberwang. Check hier de spelshow, het bordspel (met twee vierhonderdzijdige dobbelstenen) en de geheimen van de Numberwang code.
Voor de liefhebbers is er nog meer te vinden op YouTube.
We krijgen de laatste tijd zoveel tips van lezers dat we helaas niet alles kunnen plaatsen. Maar deze wel! Job mailde ons over deze -tamelijk briljante- voordracht van Robert Lang op TED.
Steven wees me op een interessant computerspel: Echochrome, dat in de winkel ligt voor de Playstation Portable. Het spel is tamelijk wiskundig van aard en neemt een loopje met perspectief. Uit de recensie op tweakers.net:
In Echochrome staat het ontdekken van het juiste perspectief centraal. Het puzzelspel ziet er bedrieglijk eenvoudig uit, maar kan verduiveld lastig zijn. Het uitgangspunt is heel simpel. Op het scherm is niets meer te zien dan een zwevende constructie van witte balken tegen een spierwitte achtergrond. De speler kan de hele constructie alle kanten op draaien, en daarmee is zo'n beetje de actie in het spel samengevat. Over de zwevende balken loopt de hoofdrolspeler uit het spel, de zogenaamde mannequin.
De regels doen denken aan het werk van Escher, waar mannetjes op allerlei onmogelijk verbonden trappen lopen:
- De wet van de perspectiefwijziging - als twee gescheiden looppaden elkaar lijken te raken, dan gebeurt dat ook.
- De wet van de perspectieflanding - als twee paden zich boven elkaar lijken te bevinden, dan bevinden ze zich daar ook.
- De wet van het perspectief-bestaan - als het gat tussen twee paden aan het zicht is ontrokken en de paden lijken met elkaar verbonden, dan zijn ze dat ook.
- De wet van de perspectiefverdwijning - als een gat aan het zicht is onttrokken, bestaat het niet.
- De wet van de perspectiefsprong - als een mannequin springt, landt hij op het vlak dat er zich boven lijkt te bevinden.
In het volgende filmpje kun je een beetje zien wat er gebeurt:
Ik heb het spel niet gespeeld, want ik ben niet zo'n liefhebber van computerspellen en heb dus zeker geen playstation, maar het ziet er leuk uit! Lees verder op tweakers.net als je wil weten wat het doel van het spel is en wat Paul Hulsebosch van het spel vindt.
Zoals jullie misschien wel weten (en anders kun je hier een eerder stukje van ons lezen) is de Riemann-hypothese een van de belangrijkste onbewezen vermoedens in de wiskunde. Als je het vermoeden weet te bewijzen word je niet alleen wereldberoemd, maar krijg je ook nog eens een miljoen dollar. De Riemann-hypothese is namelijk een van de Millennium Problems, waarvoor de Clay Foundation in 2000 grote prijzen heeft uitgeloofd.
De Riemann-hypothese zegt iets over de nulpunten van de zogenaamde Riemann-zèta-functie (namelijk dat alle niet-triviale nulpunten van de Riemann-zèta-functie in het complexe vlak allemaal op één lijn liggen: de lijn van complexe getallen die als reëel deel 1/2 hebben). Hoe moeilijk dit ook allemaal klinkt: het vermoeden wordt al wat concreter als je naar het volgende filmpje kijkt, gemaakt (en naar ons gemaild) door Paul-Olivier Dehaye, waar je de nulpunten inderdaad netjes op een rijtje ziet staan.
Voor wie echt iets wil weten over de Riemann-zèta-functie en de Riemann-hypothese: een jaar of twee geleden organiseerde de UvA een webklas voor scholieren over dit onderwerp. De lesbrieven van die webklas (geschreven door Roland van der Veen en Jan van de Craats) zijn gelukkig nog online te vinden: hier! Op zijn website belooft Jan van de Craats dat er modeluitwerkingen beschikbaar zijn, aan te vragen via e-mail. Klik hier voor een korter artikel over hetzelfde onderwerp, ook van van Jan van de Craats.
Een week of wat geleden is een mooie website gelanceerd waar je gratis een twee uur durende wiskundefilm kunt downloaden. De film is gemaakt door Jos Leys (graphics en animaties) en wiskundigen van de ENS in Lyon: Etienne Ghys (scenario en wiskunde) en Aurélien Alvarez (realisatie and post-productie).
De film gaat over dimensies. Aan bod komen de dimensies 2, 3 en 4, en ook complexe getallen en de Hopf-vezeling. De film besluit met een aanschouwelijk bewijs dat de stereografische projectie cirkels projecteert als cirkels.
Ik heb de film nog niet gezien, maar de trailer ziet er mooi uit! De film wordt verspreid onder een 'Creative Commons' licentie: je mag de film verder verspreiden en publiek tonen, maar je mag er geen commercieel gebruik aan geven. Alle verdere informatie, inclusief de trailer, is hier te vinden. Maar de trailer staat natuurlijk ook op YouTube:
