Wiskundemeisjes

Voor al onze lezers die al een kaartje hebben voor Lowlands volgend weekend hebben we goed nieuws: er is veel wiskunde op Lowlands!

Hendrik Lenstra geeft op zaterdag om 13.30 uur een voordracht op Lowlands University. In tegenstelling tot wat het programma belooft, gaat Lenstra praten over hoe hij zelf het gat in Eschers Prentententoonstelling heeft opgevuld. Een echte aanrader: de wiskundemeisjes vinden hem een heel goede, leuke en grappige spreker.

Ook in de wiskundetent op het Lima terrein is van alles te beleven! Er zijn elke Lowlandsdag drie leuke workshops te volgen:

Google (UvA): over hoe wiskunde wordt toegepast in Google.

You & me and MP3 (RUN): over de wiskunde achter MP3. Neem zelf plaats achter de math machine; de wiskundemeisjes hebben hier veel goeds over gehoord, dus dat belooft wat!

Spelshow (RUG): doe mee met de wiskunde-spelshow en win! Of niet? Achter één van de drie deuren zit een prijs.

Bovendien kun je al je vragen kwijt bij Everything you always wanted to know about math (but were afraid to ask), op vrijdag en zaterdag tussen 18 en 20 uur. Een grote uitdaging natuurlijk voor de wiskundemeisjes-lezers. Maak het Klaas Landsman en Hendrik Lenstra niet te makkelijk en begin nu vast na te denken over een goede vraag. Wiskunde-hoogleraren schijnen heuse pop-idolen te gaan worden en misschien kun je een handdruk, gesprek, boekentip of handtekening van ze lospeuteren!

(Jeanine)

Derk vertelde ons dat hij laatst in het Amsterdams Historisch Museum ineens wiskundigen Freudenthal en Sittig in een filmpje voorbij zag komen - al werden ze niet bij naam genoemd. Het filmpje ging over het onderzoek De juiste maat dat de Bijenkorf in 1947 liet uitvoeren. Er waren in die tijd verschillende maatsystemen in omloop en de Bijenkorf zocht een nieuw, uniform maatsysteem. Daartoe werden bij 5001 vrouwen allerlei maten genomen en genoteerd.

Met al deze meetgegevens gingen genoemde Freudenthal en Sittig aan de slag om tot een goed maatsysteem te komen. Heleen Verhage schreef een bijzonder aardig artikel over dit onderzoek. Lees dat vooral zelf (pdf) en ontdek dat de frequentieverdeling van damestailles niet op de normale verdeling lijkt en nog veel meer!

Het filmpje is nog tot 26 augustus te zien in Amsterdam in de tentoonstelling over modehuizen. Freudenthal en Sittig schreven in 1951 trouwens ook een boek over de statistiek met de weinig verrassende titel De juiste maat, dat is misschien nog te vinden via een antiquariaat.

(Ionica)

In de categorie wiskunde en kunst zijn er volgende week maar liefst twee leuke uitjes die je kunt maken!

Afstudeerders van de Nederlandse Film- en Televisie Academie maakten een film over Kurt Gödel. Dit is de omschrijving:

De logicus Kurt Gödel wordt aan het eind van zijn leven geconfronteerd met een werkelijkheid, die hem voor nieuwe filosofische problemen stelt en de aard van zijn bestaan in twijfel trekt.

Wij zijn benieuwd! De film is van 26 tot en met 30 juni te zien in Amsterdam. Kijk hier voor de precieze tijden. Bij de film hoort ook een mooie website. Kijk ook even naar de lange lijst met wiskundige sponsors.

Op donderdag 28 juni zingt het Groot Omroepkoor e^ιπ + 1 = 0 or, the most remarkable formula in the world, geschreven door MaNOj Kamps. Dit a capella stuk gaat samen met vier andere composities in première in Haarlem. Deze werken zijn gekozen uit 135 inzendingen voor een compositiewedstrijd. Kijk hier voor meer informatie en kaarten. We weten dat MaNoJ wel eens op de wiskundemeisjes komt, dus misschien wil hij in de reacties iets meer vertellen over zijn compositie...
(Ionica)

ps Inmiddels heeft MaNoJ inderdaad gereageerd en kun je in zijn reactie veel meer lezen over de compositie.

Er is ook wiskunde op het Holland Festival! Regisseur Simon McBurney zet donderdag, vrijdag en zaterdag aanstaande het stuk A disappearing number op de planken.

Het uitgangspunt is het lot van de beroemde Indiase wiskundige Ramanujan. McBurney zegt over wiskunde: Een wiskundige heeft zijn verbeeldingskracht net zo hard nodig als een dichter of een schilder. Zonder verbeeldingskracht bestonden er nu geen computers of mobiele telefoons. Muziek is ook wiskunde, die je horen kan.

De wiskundemeisjes hebben al andere plannen, maar het lijkt ons wel heel leuk! Wie gaat er wel?

edit 8 juni: Mijn plannen zijn veranderd, Jeanine gaat toch!

(Jeanine)

Ik weet niet hoe het met jullie zit, maar ik vind speltheorie echt heel interessant. (En niet alleen omdat ik niet tegen mijn verlies kan.) Ik vind het dan ook ontzettend jammer dat ik komende vrijdag geen tijd heb om naar Antwerpen te gaan. Want daar is die dag het John Nash symposium, waar grote namen als Reinhard Selten, Harry Kuhn en (de naam van het symposium zegt het al) John Nash zullen spreken. Daarnaast zullen ook jonge onderzoekers vertellen over recent werk.

John Nash kennen we natuurlijk allemaal van het Nash evenwicht (daarover later een keer meer), maar vooral van de film A beautiful mind. Ik herinner me nog levendig dat Nash op een gegeven moment naar een wand getallen staarde en toen in één keer zag wat het systeem was. Jaja, zo werken wiskundigen inderdaad...

Maar verder: vrijdag 27 april, Antwerpen, John Nash symposium: van harte aanbevolen.

(Ionica)

ps Als een van onze lezers gaat, kan hij/zij dan even aan Nash vragen wie zijn favoriete (nog levende!) wiskundige is?

Aanstaande donderdag houdt de kunstkring van sociëteit De Burcht in Leiden zijn eerste KunstWetenschapSalon. Het thema is, heel toepasselijk, de Nul. Wiskundemeisje Jeanine zal iets vertellen over de wiskundige aspecten van de nul en er zullen meer korte presentaties, demonstraties en acts ten tonele verschijnen. Het belooft een mooie avond te worden!

(Jeanine)

Volgende week donderdag en vrijdag is het weer tijd voor het jaarlijkse hoogtepunt voor Nederlandse wiskundigen: Het Nederlands Mathematisch Congres! Dit jaar vindt het congres plaats in onze hometown Leiden en we zullen dan ook allebei van de partij zijn. Het programma belooft veel goeds, met bijvoorbeeld mini-symposia over recreatieve wiskunde, quantum computing en getaltheorie. Ben Green en Terence Tao krijgen de Ostrowskiprijs en zullen elk een plenaire voordracht geven. We verheugen ons erop om Terence -alweer een prijs-Tao in het echt te ontmoeten. Nu hebben we ook eindelijk een goede reden om deze geweldige jeugdfoto van hem te plaatsen. Tao deed hier als zevenjarige examen tussen een groep studenten.

Iedereen kan zich nog aanmelden voor het Het Nederlands Mathematisch Congres, dus misschien tot daar...

(Ionica)

Zoals we eerder al schreven: vrijdag 30 maart wordt in Leiden een symposium georganiseerd ter ere van Bruno Ernst. Onder dit pseudoniem ontwikkelde leraar Hans de Rijk tal van activiteiten: hij richtte de eerste Nederlandse volkssterrenwacht op, schreef boeken over Escher en begon het wiskundetijdschrift Pythagoras.

De 81-jarige grootheid in wetenschapspopularisering wordt een middag in het zonnetje gezet met lezingen over zijn favoriete onderwerpen uit de natuurkunde, wiskunde en sterrenkunde. Frank Israel is hoogleraar in de sterrenkunde en initiatiefnemer van het symposium. We spreken hem op zijn werkkamer bij de Leidse Sterrewacht.

Read the rest of this entry »

Jan van Maanen is de nieuwe directeur van het Freudenthal Instituut dat probeert de kwaliteit van het onderwijs in rekenen, wiskunde en natuurwetenschappen te verbeteren. Komende woensdag houdt hij in Utrecht zijn oratie met de spannende titel De koeiennon: hoe rekenen en wiskunde te leren, en van wie?. Een aanrader voor iedereen die betrokken is bij wiskundeonderwijs! Plaats: Domplein, Utrecht, Senaatszaal van het Academiegebouw en tijd: woensdag 21 maart van 16:15 - 17:00 uur.

(Ionica)

ps Iemand enig idee wat een koeiennon is?

“Hoe kun je een brug bouwen zonder gebruik te maken van spijkers, lijm, touwen of ander gereedschap? Hoe is het spelen met dobbelstenen gerelateerd aan Mozarts composities?”

Uitdagende puzzels, gigantische zeepbellen, vervormende spiegels, mysterieuze bruggen en meer. Ervaar ook eens de leuke kant van wiskunde en waag je aan meer dan 25 interactieve tentoonstellingsstukken. Het Mathematikum spreekt personen van alle leeftijden aan en is het perfecte familie-uitje. Alle tentoonstellingsstukken hebben een verklarende tekst in het Duits, Nederlands, Frans en Engels.

Van 19 t/m 31 maart is in de Duitse internationale school in Den Haag de reizende tentoonstelling te zien van het Mathematikum, een wiskundemuseum in Duitsland. De officiële opening is dinsdagavond. Meer informatie over de tentoonstelling kun je hier vinden.

(Jeanine)