Wiskundemeisjes

Er is ook wiskunde op het Holland Festival! Regisseur Simon McBurney zet donderdag, vrijdag en zaterdag aanstaande het stuk A disappearing number op de planken.

Het uitgangspunt is het lot van de beroemde Indiase wiskundige Ramanujan. McBurney zegt over wiskunde: Een wiskundige heeft zijn verbeeldingskracht net zo hard nodig als een dichter of een schilder. Zonder verbeeldingskracht bestonden er nu geen computers of mobiele telefoons. Muziek is ook wiskunde, die je horen kan.

De wiskundemeisjes hebben al andere plannen, maar het lijkt ons wel heel leuk! Wie gaat er wel?

edit 8 juni: Mijn plannen zijn veranderd, Jeanine gaat toch!

(Jeanine)

Op YouTube staan verbazingwekkend veel filmpjes over wiskunde. Educatief verantwoord is Math Girl. Jammer genoeg is het filmpje niet zo heel leuk, of vinden jullie van wel?

De parodie op een kinderprogramma hieronder is niet zo educatief, maar wél erg grappig. Let ook op het geweldige ezelsbruggetje om pi te onthouden:

I did three chicks then I pointed at the door
A girl entered in so that made it four
I snapped one time in came another five
Add 'em all up and that makes nine
The average age 26.5
Now that's what I call gettin' some pi.

In de bundel Van de zotten las ik laatst een heel grappig gedicht van Marjolein Kool.

Bewijzen

Een bolleboos riep laatst met zwier
gewapend met een vel A-vijf:
'Er is geen allergrootst getal,
dat is wat ik bewijzen ga.
Stel, dat ik u nu zou bedriegen
en hier een potje stond te jokken,
dan ik zou zonder overdrijven
het grootste kunnen op gaan noemen.
Maar ben ik klaar, roept u gemeen:
"Vermeerder dat getal met twee!"
En zien we zeker en gewis
dat dit toch niet het grootste was.
En gaan we zo nog door een poos,
dan merkt u: dit is onbegrensd.
En daarmee heb ik q.e.d.
Ik ben hier diep gelukkig door.
Zo gaan', zei hij voor hij bezwijmde,
`bewijzen uit het ongedichte'.

Vorige maand stond dit gedicht trouwens ook al op Qulog, Florine blijkt het zo'n beetje uit haar hoofd te kennen!

(Ionica)

Bruno Ernst (pseudonym van Hans de Rijk) heeft veel fijne dingen gedaan ter popularisering van de wetenschap, in het bijzonder de wiskunde. Zo heeft hij bijvoorbeeld wiskundetijdschrift Pythagoras en het inmiddels ter ziele natuurkundetijdschrift Archimedes opgericht. Hij was bevriend met M.C. Escher en schreef boeken en artikelen over zijn werk. Ook was hij een van de initiatiefnemers van de stichting Ars et Mathesis, die meer belangstelling wil kweken voor door wiskunde geïnspireerde kunst. Voor deze stichting schreef Bruno Ernst tussen 2002 en 2004 dertig columns over kunst en wiskunde, die je hier allemaal kunt lezen. Als je meer over hem wil weten, kun je op Kennislink lezen wat Marco Swaen over hem schrijft.

Bruno Ernst is inmiddels 81 en ter ere van zijn verdiensten voor onderwijs en wetenschapspopularisatie organiseert de Universiteit Leiden een symposium op vrijdag 30 maart. Het symposium is vooral bedoeld voor docenten wis- en natuurkunde, maar andere belangstellenden zijn ook welkom.

Het programma bestaat uit zes voordrachten:

Prof. Dr. K. Kuijken: Hoe werken zwaartekrachtlenzen?
Dr. M.F.E. de Jeu: Hoeveel is oneindig?
Dr. R.H. van Gent: Geocentrisch en heliocentrisch
Drs. J.L.A.H. Daems: Betegelingen
Dr. I Snellen: Planeten bij andere sterren
Dr. C. Zaal: Pythagoras 46 jaar

Je ziet: er is ook een voordracht van een wiskundemeisje bij!

Deelname is gratis, maar je moet je wel aanmelden. Op deze pagina kun je alle informatie vinden.

(Jeanine)

Vorige week schreef Martijn van ThinkSmall een heel grappig stukje over wiskunde. Wij hadden het in de tussentijd zo druk met hartjes maken voor Valentijnsdag dat we er nog niet eerder aan toe kwamen om het te linken.

Martijn interviewde in 2002 Robert Schneider van de band Apples in Stereo. De zanger werd laaiend enthousiast toen hij hoorde dat Martijn promoveerde in de wiskunde. Martijn en hij wisselden daarna nog een paar emails uit over wiskunde. Lees vooral zelf wat Martijn daar over schrijft, het is een erg grappig verhaal.

En wat schrijft Stylus over het nieuwe album van Apples in Stereo?

… Schneider went so far as to create a new musical language, the Non-Pythagorean Music Scale, for the album. A novel if not exactly new concept, he used equations based on the properties of natural logarithms to replace the standard 12 tones in a musical octave with a different set of frequencies. Several of these new frequencies show up in the 12 instrumental link tracks that segue between the 14 “eal” songs, à la Her Wallpaper Reverie, making New Magnetic Wonder a sprawling mass of tunes and teasers. For the most part, the link tracks work as palette cleansers; teeth brushing for Schneider’s saccharine tunes.

Maar verder klinkt het nog steeds heel leuk...

(Ionica)

Dat wiskunde leuk is spreekt voor zich, en dat lego leuk is weten we natuurlijk allemaal! Er zijn dan ook mensen die proberen het beste van twee werelden te combineren en wiskundige figuren gaan bouwen met lego.

Zo iemand is Andrew Lipson. Kijk vooral ook even naar de briljante foto van hemzelf die op zijn homepage staat.

Op zijn lego-pagina staan mooie wiskundige lego-beelden. Ook heeft hij beroemde Escher-prenten nagebouwd in lego, zelfs onmogelijke figuren als Belvedere en Relativiteit!

Met dank aan Derk voor de tip.

(Jeanine)

Wat zou dit zijn? Het antwoord staat eigenlijk al in de titel van dit stukje: het is een gulden snede hulpmiddel. Dick Klingens tipte ons over deze Fibonacci gauge, waarmee je meubels kan maken met mooie verhoudingen. Op de site van Woodworking clubs wordt in een filmpje gedemonstreerd hoe je dat doet. Helaas moet je betalen voor de beschrijving hoe je het hulpmiddel zelf maakt. Maar met wat ijsstokjes en rekenwerk moet dat wel lukken!

(Ionica)

Jeanine en ik schrijven normaal niet over de bandjes waarnaar we luisteren, maar nu luister ik naar een bandje dat ik hier schaamteloos kan pluggen. Ze heten namelijk

De band met deze geweldige naam komt uit Seattle en maakt fijne niks-aan-de-hand-muziek. Ik heb zelf nog niets wiskundigs gehoord in hun teksten, luister zelf naar Weekends away (mp3) of een van de andere lieve liedjes op hun website.

Martijn van ThinkSmall (van wie ik ook over Math and Physics Club hoorde) vertelde me dat er ook een band bestaat die Shimura Curves heet. Nog even en we kunnen een "Alle dertien wiskundig en goed"-album samenstellen!
(Ionica)

Het Pythagorasjournaal vertelde ons dat het boek Flatland - A romance of many dimensions van Abbott (waarover wij hier ook schreven) verfilmd wordt. De animatiefilm zal een half uur duren en bevat actie, drama en meetkundefeiten, wat wil een mens nog meer! Aan het eind van dit jaar zal de film af zijn. Alle informatie die tot nu toe bekend is, inclusief de trailer, is te vinden op www.flatlandthemovie.com.

(Jeanine)

Dit mooie plaatje is gemaakt door Richard Palais.

Palais won dit jaar de Science and Engineering Visualization Challenge die het bekende blad Science had georganiseerd. Zijn programma 3D-XplorMath is speciaal ontwikkeld om wiskunde te visualiseren. Als je zelf zulke plaatjes wil maken, dan kun je het programma hier downloaden. Je moet wel een Apple hebben, want het programma is alleen geschikt voor Mac OS X. De wiskundemeisjes hebben het al op hun iBooks staan!

Nog meer mooie plaatjes

Frank Redig tipte ons over een ander soort mooie plaatjes. Op de website van Vincent Beffara staan verschillende mooie illustraties van random krommen die heel populair geworden zijn na de uitreiking van de Fields medaille aan Wendelin Werner in augustus. Hieronder zie je van links naar rechts Diffusion Limited Aggregation, Site-Percolation en Ising Configuration. Als je meer wilt weten over de wiskunde achter deze plaatjes, klik dan op de namen.

(Ionica)