Wiskundemeisjes

De favoriete (nog levende!) wiskundige van... (25)

Lex Schrijver

Het is weer tijd voor een favoriete wiskundige! Deze keer vroegen we aan Lex Schrijver wie zijn favoriete wiskundige is. Lex Schrijver werkt op het Centrum voor Wiskunde en Informatica (CWI) in Amsterdam en aan de UvA. Zijn vakgebied is discrete wiskunde.

Het liefst werkt Schrijver aan problemen in de discrete wiskunde en optimalisering die een mooie wiskundige oplossing hebben (dat blijkt overigens natuurlijk pas achteraf). In toepassingen probeert hij de kern van het probleem te localiseren en te abstraheren, waardoor dan vaak klassieke methoden toegepast kunnen worden. Het bekendste probleem waar Schrijver aan gewerkt heeft is voor het grote publiek waarschijnlijk het wiskundig modelleren en optimaliseren van de dienstregeling van de NS, waar hij onlangs samen met enkele andere onderzoekers een prijs voor kreeg. Schrijver heeft overigens veel meer prijzen gekregen, waaronder de Spinozapremie in 2005.

László (Laci) Lovász

Schrijver hoeft niet lang na te denken wie zijn favoriet is: Laci (spreek uit: "Lotsie") Lovász. Lovász werd in 1948 geboren in Boedapest (Hongarije), waar hij inmiddels, na aanstellingen aan Yale University en het Microsoft Research Center, weer is teruggekeerd. Hij is nu directeur van het Mathematisch Instituut van de Eötvös Loránd Universiteit in Boedapest. Hij heeft onder andere de Brouwer Medaille (de meest prestigieuze Nederlandse wiskundeprijs, die internationaal in hoog aanzien staat) en de Wolf Prize gekregen.

We hebben Lovász al eens gevraagd wie zijn favoriete wiskundige is: zie De favoriete (nog levende!) wiskundige van... (14).

Schrijver bewondert Lovász om zijn grote wil om met anderen samen te werken en zijn ideeën te delen, zijn bescheidenheid en toegankelijkheid, en zijn helderheid van presentatie. En vooral ook om de enorme creativiteit waarmee hij problemen uit de discrete wiskunde en de informatica aanpakt met klassieke wiskundige methoden. "Dit jaar werd in Boedapest ter ere van Lovász' 60ste verjaardag een congres georganiseerd, en terecht werd hieraan de naam Building Bridges Between Mathematics and Computer Science gegeven," aldus Schrijver.

Schrijver vervolgt: "Veel van de door hem gevonden methoden waren baanbrekende eye-openers waarop nieuwe belangrijke onderzoeksgebieden zijn gebaseerd. Zo loste hij een informatietheoretisch probleem van Shannon op met een nieuwe eigenwaardenmethode, waaruit later o.a. de semidefiniete programmering is voortgekomen. En een combinatorisch probleem van Kneser werd door hem opgelost met de Borsuk-Ulam stelling, waarmee het nieuwe terrein van de topologische combinatoriek werd geopend. Veel door Lovász gevonden methoden zouden zonder hem waarschijnlijk nooit ontdekt zijn."

"Ik had al een aantal jaar met hem gecorrespondeerd, voordat ik hem voor het eerst ontmoette in 1975. Tot dan dacht ik dat hij, gezien zijn resultaten en reputatie (toen al), toch minstens vijftig jaar oud zou zijn, maar hij bleek een jonge twintiger. Sindsdien heb ik hem heel vaak ontmoet, elk jaar enkele keren, vaak voor langere tijd. Ik ben in 1979 een jaar lang bij hem op bezoek geweest in Szeged (in het zuiden van Hongarije), waar hij toen hoogleraar was. Hij was er de enige discreet-wiskundige, maar dat was ruim voldoende voor mij. Ik kreeg een werkplek op zijn werkkamer, waardoor ik al zijn ideeën direct vers kreeg voorgeschoteld. We hebben veel samengewerkt, en als ik MathSciNet mag geloven ben ik zijn veelvuldigste coauteur (en vice versa). Maar ik heb veel meer van hem geleerd dan hij van mij."

Volgens Schrijver zijn er weinig spectaculaire anecdotes over hem te vertellen, maar hij vertelt wel wat over Lovász' persoonlijke leven: "Hij is heel sociaal en heeft weinig last van hangups. Hij gaat al 45 jaar met hetzelfde meisje, Kati, die hij ontmoet heeft op het befaamde Fazekas Mihály Gimnázium in Boedapest, dat zich speciaal richt op wiskundig begaafden en dat een broedplaats is voor het Hongaarse wiskundige talent. Hij is een echte family man, met 4 kinderen en 3 kleinkinderen. Zijn zoon László is dit jaar als vierde geëindigd in de Internationale Wiskunde Olympiade, dus er is een LL II in aantocht!"