Wiskundemeisjes

Zesjesmentaliteit

Deze column verscheen afgelopen weekend in de Volkskrant.

Beste scholieren van Nederland,

Wat goed dat jullie een krant lezen! En dat met jullie beperkte aandachtsspanne. Knap man. Laat ik snel doorgaan voor jullie weer op YouTube naar filmpjes van Justin Bieber kijken (of doen jullie dat gewoon tijdens het lezen?). Ik heb namelijk een tip voor jullie eindexamens.

Deze week kregen jullie weer eens kritiek op jullie zesjesmentaliteit: de afgelopen jaren schommelde het gemiddelde eindexamencijfer op HAVO en VWO iets boven de zes. Maar wacht eens, worden die eindexamens niet genormeerd zodat het gemiddelde daar ongeveer ligt? Ik probeerde uit te zoeken hoe de eindcijfers uiteindelijk bepaald worden en belandde in een oerwoud van documenten vol vage taal. Als jullie zulke zinnen gebruikten in je eindexamen Nederlands, dan konden jullie dat zesje mooi op je buik schrijven. De korte samenvatting dan maar.

Eén van de aannames bij de normering is dat vaardigheden van scholieren in opeenvolgende jaren zelden grote sprongen maken. Dus zullen de gemiddelde cijfers ná normering elk jaar ongeveer hetzelfde zijn. Verder is de normering zo opgesteld dat wie niets goed heeft altijd een één krijgt, en wie alles goed heeft een tien. Om nu te zorgen dat de cijfers er verder een beetje netjes uitzien, moet het aantal onvoldoendes na normering tussen de vijftien en vijfendertig procent liggen.

Wetenschappelijk onderbouwd trouwens dat percentage onvoldoendes: "Dat blijkt redelijke gemiddelde slaagkans te bieden en een redelijk 'voordeel van de twijfel'." (Klik voor meer ellende)

Stel nu eens dat jullie allemaal met een negenmentaliteit gaan leren en bij het eindexamen stuk voor stuk een voldoende halen. Dan zal de normering zo aangepast worden dat de minst goede leerlingen alsnog een onvoldoende krijgen. Zo komen jullie gemiddeld toch weer uit rond de zes en kunnen alle vijftigers lekker klagen dat de jeugd van tegenwoordig zo dom en lui is.

Ach, het was jullie vast al eens opgevallen dat de generaties boven jullie niet per se slim en ijverig zijn. Neem Peter Fröhlich, docent aan de Amerikaanse universiteit Johns Hopkins. Al jaren gebruikt hij het volgende systeem om de cijfers van zijn studenten te bepalen: de beste student krijgt een tien en alle andere cijfers bepaalt hij aan de hand van dit cijfer. Dus als de beste student een score van tachtig punten heeft, dan krijg iemand met zestig punten een 7,5. Volgens Fröhlich werkte zijn systeem prima, tot studenten dit jaar op het idee kwamen om het te kraken. Niemand maakte het examen. Daarmee had de beste student een score van nul punten. En alle andere studenten ook. Fröhlich hield zich aan zijn woord en gaf de hele klas een tien. Hij blijft bij zijn manier van cijfers geven, al heeft hij inmiddels de regel toegevoegd dat hij studenten een onvoldoende mag geven als hij het idee heeft dat ze met zijn systeem lopen te fokken.

Kunnen jullie niet zoiets verzinnen bij het eindexamen? Het is natuurlijk jammer dat jullie als je niets invullen altijd een één krijgen. Maar wacht even, als alle leerlingen een één krijgen, dan komt het natuurlijk nooit meer goed met die hooguit vijfendertig procent onvoldoendes. Wat zouden ze dan doen met hun normering? Ik juich jullie toe als jullie dat eens testen. Het lastigste is dat jullie wel moeten zorgen dat echt iedereen meedoet, maar ik heb alle vertrouwen in jullie.

Boks!

Ionica