Wiskundemeisjes

De favoriete (nog levende!) wiskundige van...(26)

Eerder dit jaar vroeg ik mijn tafelgenoten tijdens een conferentiediner wie hun favoriete nog levende wiskundigen waren. Een flard uit de discussie...

* Ik zou Jeffrey Shallit kiezen.
- Serieus? Je kunt Shallit toch niet vergelijken met iemand als Terence Tao? Ik zou Tao noemen.
* Heb jij wel eens een artikel van Tao echt helemaal gelezen en begrepen?
- Eh..nee, eigenlijk niet.
* En een artikel van Shallit?
- Ja, meer dan eens.
* Precies. Daarom is Shallit mijn favoriet.

Zelf ben ik na een zomercursus in Luik fan van Shallit, dus ik besloot om hem eens te vragen wie hij op zijn beurt bewondert. Een paar uur later kreeg ik al een email: ``My answer is particularly appropriate since it is a Dutch mathematician- but I am swamped with work right now, so I hope you don't need answers right away.'' Een dag later kreeg ik uitgebreid antwoord, Shallit was tussen vier en negen 's morgens achter de computer gaan zitten om te schrijven over zijn favoriet. Hopelijk zijn jullie nu allemaal flink nieuwsgierig wie dat is, dus daarom eerst meer over Shallit.

Jeffrey Shallit
De Amerikaan Jeffrey Outlaw Shallit werd geboren in 1957 en studeerde wiskunde aan Princeton en Berkeley. Sinds 1990 werkt hij in Waterloo, Canada - niet te verwarren met de gelijknamige plaats waar Napoleon verslagen werd. Shallit werkt bij informatica en zijn onderzoeksinteresses zijn onder andere combinatoriek van woorden, algoritmische getaltheorie en fundamentele talen. Ook besteed Shallit veel tijd aan het ontmaskeren van pseudowetenschappers, op zijn blog Recursivity trekt hij ten strijde tegen creationisten, kwakzalvers en crackpots.

Shallit heeft een heleboel favorieten: Alf van der Poorten, Carl Pomerance, Michel Mendès France, Donald Knuth, Adi Shamir, Manuel Blum, om er maar een paar te noemen. Maar als we hem dwingen om er één te kiezen, dan noemt hij...

Hendrik W. Lenstra, Jr.
Wie kent Hendrik Lenstra nu niet? Deze Lenstra, niet te verwarren met een van zijn broers, werd geboren in 1949. Al op zesjarige leeftijd wilde hij professor in de wiskunde worden en aldus geschiedde. Hij promoveerde aan de Universiteit van Amsterdam, werkte jaren aan Berkeley en is sinds 2003 volledig in Leiden neergestreken. In 1998 won hij de prestigieuze Spinozapremie. Voor wie nog veel meer over Lenstra en zijn werk wil weten, staat er een mooi artikel op Kennislink: De wiskunde van Hendrik Lenstra.

Shallit bewondert de schoonheid van Lenstra's resultaten en zijn talent om dingen helder uit te leggen.

First, Hendrik Lenstra has a really deep understanding of algebra, so intimate that he can see almost instantly how to solve problems that would take others hours or days. Second, his exposition is always precise. Unlike some other top-flight mathematicians, who are often a little too casual in their proofs, Hendrik doesn't feel it is beneath his dignity to provide details. When you read one of his papers, you get the feeling that every sentence has been chosen with economy and clarity in mind.

Third, Lenstra has a wide variety of interests, and doesn't hesitate to think seriously about things that others might dismiss as 'recreational'. I point in particular to his work on the mathematics of the Dutch artist M. C. Escher and his delightful paper on profinite Fibonacci numbers.

Lenstra en Shallit schreven samen één artikel: Continued fractions and linear recurrences, waarover ik binnenkort meer zal schrijven. Shallit bewondert Hendrik Lenstra niet alleen om zijn werk, maar ook om zijn persoonlijkheid.

Hendrik Lenstra is very much a picture of the traditional European intellectual: always impeccably dressed in a suit and tie, knowledgeable in many fields, and not afraid to show it, sometimes at the expense of those who know less. (I remember once him laughing at me because I did not know whether the root of a word was Latin or Greek.) But he is also extremely kind. Once, when I was hospitalized in the Netherlands following a talk in Leiden, he came to visit me each day in the hospital, bringing me excellent things to read, including The Assault by Dutch author Harry Mulisch.

Shallit waardeert daarnaast de speelse humor van Lenstra.

I also remember him quipping that "Shakespeare's plays weren't written by Shakespeare, but by another man with the same name." (It gets more profound the more you think about it!)

Shallit vindt het jammer dat hij het onvertaalde Wiskunde en Onbegrip nooit heeft kunnen lezen. Een Engelse reviewer vatte het artikel als volgt samen.

It is the author's contention that the true motivation for doing mathematical research is insight into one's own lack of understanding. The hallmark of the true researcher is his or her ability to recognize, in a seemingly wholly satisfactory theory, points which on closer inspection appear to be not fully understood and hence need further clarification.

Het artikel is echt een aanrader. Vooral het stuk over wiskundige bluf vond ik erg eh...leerzaam. Shallit schrijft ook nog over de manier waarop Lenstra zelf werkt.

Hendrik does not like saying in a paper that something "must be true". He once wrote to me as follows: "I am not as dogmatic about this as X, who used to ask me when I was a student: if something MUST be true, then IS it true? I think the answer is yes, but X apparently had a supernatural fear that if you FORCE something it may become recalcitrant and misbehave."

Nog veel meer opmerkelijke uitspraken van Hendrik Lenstra zijn te vinden op The Wisdom of Hendrik W. Lenstra Jr..