Wiskundemeisjes

Een paar weken geleden zat ik met een groepje wiskundigen te eten. Opeens vroeg iemand: "Is dat nou Serre die daar loopt? Wat doet hij hier?". Iedereen stopte met eten en draaide zijn hoofd om een glimp van de legendarische Serre op te vangen. Intussen werden de frietjes van ons bord gestolen door de vragensteller. Deze oude truc in een nieuw jasje verraste me, met welke wiskundigen zou deze vraag nog meer werken?

Aanstaande donderdag spreekt Jean-Pierre Serre in het algemeen colloquium in Leiden. Voor wie deze Abelprijswinnaar* ook wil zien: de voordracht heeft als titel Bounds for the orders of the finite subgroups of G(k) en begint om 16.00 in zaal 1 van het Gorlaeus. Meer informatie en een abstract zijn te vinden op de algemene colloquium pagina.

* Voor wie het niet wist: de Abelprijs is ongeveer de Nobelprijs voor wiskunde.

(Ionica)

Via Betablokker belandden we op de site van Noorderlicht, waar aangetoond wordt dat journalisten het verschil tussen procenten en procentpunten niet helemaal begrijpen. Een typisch gevalletje voor onze categorie muggenziften!

En als we toch aan het muggenziften zijn: eerlijk gezegd vind ik het taartvoorbeeld van Noorderlicht niet zo verhelderend. Als ik het verschil tussen de hoeveelheden taart die mijn vriendje en ik hebben opgegeten uit zou willen rekenen, is er gewoon weinig reden om dat in procenten te doen en niet in procentpunten: vanuit mijn standpunt heeft hij 20% minder taart gegeten, vanuit zijn standpunt heb ik 25% meer taart gegeten. De zin "Het verschil tussen uw taartconsumptie en die van uw partner is dus geen 10 procent, maar 20 procent" is dus ook een beetje misleidend: "het verschil" is juist weer een begrip dat zo absoluut klinkt dat het vanuit beide standpunten bezien hetzelfde zou moeten zijn en juist dat wil je dan uitdrukken in procentpunten.

In het geval van de verkiezing tussen Rutte en Verdonk is het dus ook interessanter om te weten hoeveel procent van de totale hoeveelheid kiezers minder op Verdonk gestemd heeft dan op Rutte, en dat zijn dus die 5 procentpunten (die we dan inderdaad wel netjes procentpunten moeten noemen, om de verwarring tegen te gaan). Goed, leve de procentpunt, dus!

(Jeanine)

Afgelopen vrijdag was Jeanine te gast bij WATNOU..?!, het jongerenprogramma van de Nederlandse Moslim Omroep op 747 AM. Voor wie het gemist heeft: luister of download het fragment hier.

Jeanine vertelt samen met wiskundestudent Mark Roelands over de workshops wiskunde en kunst die ze gaven in Iran. Ze vertellen ook hoe ze het land en de mensen hebben ervaren. Luister dus gewoon en hoor van alles over mooie tegelingen, eeuwige rijst met kebab, het Iraanse House of Mathematics, lekkere snoepjes en die leuke site wiskundemeisjes.nl . Je leert ook nog hoe je om een asbak moet vragen in Iran!

(Ionica)

Speciaal voor iedereen die net eindexamen heeft gedaan: Anne van Toffe Haan, een vrolijk liedje over een meisje dat studeert voor haar examen wiskunde A. Ik citeer uit het refrein:

Nooit meer wiskunde.
Nooit een som of een grafiek.
Nooit meer wiskunde.
Nooit meer saaie statistiek.

Als wiskundemeisje vind ik het natuurlijk heel jammer dat Anne nooit meer wiskunde wil doen (al ben ik het met dat "saaie statistiek" wel een beetje eens). Gelukkig komt het op het eind van het liedje toch nog goed met Anne en wiskunde...

(Ionica)

Morgenmiddag tussen 16 en 17 uur zal ik samen met wiskundestudent Mark Roelands te horen zijn in het radioprogramma Wat Nou..?! van de Nederlandse Moslim Omroep, op 747 AM. We gaan praten over onze reis naar Iran van een paar weken geleden (zie ook hier). Voor wie meer wil horen over onze ervaringen in Iran met de cultuur, studenten en de mozaïeken: luisteren!

(Jeanine)

Afgelopen vrijdag werd in Nijmegen de tweede Landelijke Interuniversitaire Mathematische Olympiade (LIMO voor vrienden) georganiseerd. Zeventien teams van verschillende universiteiten namen het tegen elkaar op. Het opgavenboekje bevatte tien opgaven, bedacht door wiskundigen uit allerlei steden en vakgebieden. Per opgave kon je tien punten verdienen.

Ik vond de opgaven nogal moeilijk eruit zien. Dat kan wel eens kloppen, want het winnende team Groep van orde 4 uit Utrecht haalde `slechts' 49 van de 100 punten. Het tweede team kwam ook uit Utrecht, Taart haalde 43 punten. NSA van de Universiteit van Amsterdam werd derde met 30 punten. De prijs voor de mooiste teamnaam gaat wat mij betreft naar 37 uit Eindhoven. Het wordt immers tijd dat er een 37 genootschap wordt opgericht om een ieders favoriete priemgetal te promoten.

Hieronder staat een van de (volgens mij) iets eenvoudigere opgaven. Deze is verzonnen door Rob Tijdeman en mijn kamergenoot Sierk Rosema. Jullie hoeven de antwoorden deze keer niet op te sturen, want ze zijn al te vinden op de LIMO-site.

(Ionica)

Al jaren ben ik actief voor de stichting Vierkant voor Wiskunde. Deze stichting heeft als doel aan jongeren vanaf 10 jaar te laten zien hoe leuk en inspirerend wiskunde kan zijn. Een van de manieren waarop Vierkant dit doet is het organiseren van wiskundige zomerkampen voor scholieren.

Op kamp wordt meestal 's middags een groot wiskundig onderwerp uitgediept, bijvoorbeeld priemgetallen, landkaarten, rotaties of logica. Ook zijn er grote weekproblemen, waaraan je de hele week kunt puzzelen of knutselen en waar op vrijdag de winnaars van bekend worden gemaakt. (Er zijn verhalen bekend van nachtelijke knutselsessies om alles maar op tijd af te hebben...)

Elke kampdag beginnen we met ochtendproblemen (en nee, het gaat dan niet om ochtendhumeuren of problemen met wakker worden, hoewel de ochtendproblemen hier wel tegen helpen!). Dit is een voorbeeld van een ochtendprobleem van vorige zomer:

Vijf begeleiders zitten om de tafel en allemaal hebben ze een petje opgezet omdat dat nou eenmaal bij de puzzel hoort. Er wordt afgesproken dat iedereen met een wit petje op de waarheid zal spreken en dat iedereen met een zwart petje op zal liegen.
Arjen zegt: ``Ik zie een wit petje en drie zwarte.''
Birgit zegt: ``Ik zie drie witte petjes en een zwart.''
Jeanine zegt: ``Ik zie allemaal zwarte petjes.''
Relinde zegt: ``Ik zie allemaal witte petjes.''
Maar Willem Jan valt uit zijn rol en zegt alleen: ``Hoe lang moeten we die dingen nog op houden?''

Welke kleur heeft het petje van Willem Jan en waarom is dat zo?

Maar deze zomerkampen zijn niet alleen wiskundig, ze zijn ook nog eens erg gezellig! Veel deelnemers keren dan ook elk jaar weer terug. Buiten de wiskundige onderdelen is er ruim de tijd voor volleybal, voetbal, tafeltennis, spelletjes spelen, knutselen, kletsen, lezen, wat je maar wil. Bovendien organiseren we ook activiteiten als bosspellen (vooral spannend in het donker!), theater, een zwemmiddag en nog veel meer, maar dat houden we nog even geheim!

Deze kampen zijn niet alleen bedoeld voor buitengewoon intelligente scholieren, iedereen die ervan houdt zijn of haar hersens te kraken op originele & uitdagende puzzels en problemen is welkom!

Last but not least: op kamp C, het kamp voor middelbare scholieren van klas 3 tot en met 6, zullen allebei de wiskundemeisjes mee gaan als begeleiders! Mocht je je in de juiste leeftijdscategorie bevinden en wel benieuwd zijn naar de wiskundemeisjes in levenden lijve: dit is je kans!

De zomerkampen zitten nog niet vol, dus als het je wel leuk lijkt om mee te gaan, of als je kinderen dan wel leerlingen hebt die geïnteresseerd zouden kunnen zijn, kijk dan voor meer informatie op de site van Vierkant voor Wiskunde.

(Jeanine)

Dinsdag waren de wiskundemeisjes bij een lunchlezing van nobelprijswinnaar Gerard 't Hooft. Een van zijn uitspraken geeft een bewonderenswaardige wetenschappelijke houding weer & die willen we onze lezers niet onthouden:

People say that it is impossible to do this. In my interpretation, that means it won't be easy.

(Jeanine)